Menno Lindwer, Vice President GrAI Matter Labs (GML), zit nog maar net in  Beta  op de High Tech Campus. Het kantoor van deze startup was in het voorjaar nog leeg, maar bruist nu van de activiteit. Hier werken slimme mensen en knappe koppen, die complexe chips kunnen ontwerpen en ontwikkelen. De naam ‘GrAI Matter Labs’ refereert aan de grijze massa van het menselijk brein dat ingenieus in elkaar zit en de bron is voor de volgende generatie zelflerende chips. Menno: “GML heeft vestigingen in Parijs en Californië. En nu dus ook in Eindhoven. Want als je complexe chips wilt maken met ingewikkelde software, dan zijn er wereldwijd niet veel plekken waar dat mogelijk is. Op de High Tech Campus en de TU/e is de infrastructuur en de benodigde know-how aanwezig. We zijn blij dat we hier zitten.”   

GrAI Matter Labs schrijf je met hoofdletter A en I van Artificial lntelligence ofwel kunstmatige intelligentie waarin neurale netwerken en genetische algoritmen voorkomen. GML Eindhoven wordt de R&D-afdeling voor chip- en softwaredesign. De feitelijke productie van de chips wordt uitbesteed.

“Wat wij precies onderzoeken en ontwikkelen?” Met het geduld van iemand die vaker ingewikkelde zaken eenvoudig moeten uitleggen, gaat Menno er rustig voor zitten: “In veel apparaten zitten chips; in telefoons, tv’s, drones, auto’s, camera’s, medische apparatuur noem maar op. Deze complexe chips kunnen veel verschillende taken uitvoeren. Van beeldherkenning, plaatsbepaling tot ingewikkelde berekeningen uitvoeren en navigeren. Regel voor regel is van tevoren vastgelegd wat ze moeten doen. Maar deze manier van programmeren heeft zijn langste tijd gehad. Langzaam maar zeker worden chips intelligenter, zelflerend, actiever en reactiever. Het grote probleem hierbij is dat hier enorm veel rekenkracht voor nodig is.”

Menno: “De laatste generaties chips hebben  een zelflerend mechanisme in zich dat inefficiënt is en mede daardoor veel vermogen kost. De verwerking van data door de nieuwe generatie chip kost minder tijd, kost minder vermogen en het is veiliger. De apparaten zélf worden slimmer. Om dat te bereiken brengen we het principe van de werking van het lerende brein aan op een chip en maken gebruik van een neuronennetwerk. Op deze manier wordt het verbruik en de benodigde rekenkracht teruggebracht. Daarnaast worden de complexe chips verwerkt in apparaten zonder de noodzaak van ondersteuning van externe cloudcomputing. Het voordeel hiervan is dat data niet telkens naar een server hoeven om daar met behulp van artificiële intelligentie (de zogenaamde ‘deep networks’) uit te rekenen hoe het apparaat moet reageren.”

Op de vraag of GML de enige is die met deze ontwikkeling bezig is, antwoordt Menno dat hij blij is dat er meerdere spelers op de markt zijn. “Er zijn gelukkig ook andere bedrijven die werken aan de nieuwe generatie chips. Als wij de enigen zouden zijn, ben je doorgaans een roepende in de woestijn en is er een goede kans dat je niet gehoord wordt. Zo specifiek als GML bezig is, ben ik echter nog nergens tegengekomen. Wij hebben een manier gevonden om de chip vooraf een basis mee te geven waarmee ze verder kunnen leren en ook blijven leren. Een neuromorfisch systeem, dat net als bij de hersenen van een baby een begin heeft, van waaruit het zich verder kan ontwikkelen. We hebben nu een proof of concept; een testsysteem waarmee we bekijken of de chip doet wat hij moet doen.”

Menno: “Ik wil niet onbescheiden zijn maar met de techniek van GML is er sprake van break through technology. We zetten een stap voorwaarts waar ik veel van verwacht. Zeker met de nieuwe technologieën die ons ter beschikking staan en met de steun van de academische wereld gaan wij problemen oplossen, waardoor we verder komen. Dat staat wat mij betreft als een paal boven water.”